بررسی آستانه مساحت شیب خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی

Authors

  • حشمت‌اله آقارضی مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی
  • علی‌اکبر داودی‌راد دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
  • مجید صوفی دانشیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
  • مهدی مردیان دانشجوی دکتری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
Abstract:

شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به‌خصوص آستانه­‌ها یکی از راه­‌کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب  می­‌شود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه­‌های آبخیز است که برای آن آستانه­‌های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفومتری 14 خندق همراه با نمونه­‌برداری خاک و خصوصیات پوشش گیاهی اندازه­‌گیری شد. سپس با تحلیل­‌های عاملی و خوشه­‌ای، خندق‌های همگن منطقه مطالعاتی تعیین شد و رابطه توانی مساحت-شیب برای آن‌ها تهیه شد. طبق نتایج، همبستگی قوی بین مساحت با شیب آبخیز خندق‌ها مشاهده نشد. به­‌طوری­‌که ضریب تبیین از نقطه ایجاد و نقطه گسترش کل خندق‌های مطالعاتی به‌ترتیب برابر 0.111 و 0.181 به‌دست آمد. با توجه به نتایج، فرایند غالب در ایجاد و گسترش خندق‌های منطقه ظهیرآباد مربوط به تمرکز جریان و فرسایش خطی است که بر روی دامنه‌های شیب­‌دار منجر به تشکیل و توسعه خندق شده است. با توجه به غالبیت بافت لومی خاک، تغییر کاربری و تخریب پوشش گیاهی در منطقه، پیشنهاد می‌شود تا ضمن بررسی الگوی استفاده از اراضی منطقه، بهینه‌سازی کاربری و تقویت پوشش گیاهی دامنه­‌ای به‌منظور کنترل فرسایش خندقی انجام گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی آستانه مساحت شیب خندق ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی

شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به خصوص آستانه­ ها یکی از راه­ کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب  می­ شود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه­ های آبخیز است که برای آن آستانه­ های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفو...

full text

روند تغییرات شاخص تخریب زمین در حوزه آبخیز شازند، استان مرکزی

امروزه تخریب زمین با توجه به روند رو‌به‌رشد جمعیت و تامین نیاز‌­‌های آن و همچنین توسعه اقتصادی، بهره‌‌برداری غیر‌علمی و غیر‌منطقی از منابع اجتناب‌نا‌‌پذیر است. از این‌رو، پایش و شناسایی عوامل موثر بر تخریب زمین در یک منطقه برای مهار و مدیریت آن ضروری است. حال آن‌که این موضوعات کمتر مورد توجه متخصصین و مدیران قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش حاضر در حوزه آبخیز شازند با هدف تحلیل روند تخریب زم...

full text

تحلیل کیفیت خاک بوم‌سازگان حوزه آبخیز شازند

افزایش دانش و ارزیابی کیفیت خاک در بوم‌سازگان‌های مختلف از نظر مدیریت پایدار استفاده از زمین و کاهش تخریب در آن‌ها حائز اهمیت است. لذا پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفیت خاک بوم‌سازگان تحت تأثیر کاربری‌های مختلف اراضی (کشاورزی آبی، دیم، باغ و مرتع)، بافت و توپوگرافی در حوزه آبخیز شازند با مساحت 1740 کیلومترمربع انجام شد. در این راستا 140 نمونه از عمق صفر تا30 سانتی‌متری خاک از واحدهای همگن با مساحت ...

full text

نقش فرایندهای آب‌شناختی در ایجاد آبکند مبتنی‌ بر روابط مساحت- شیب در مناطق خشک استان مرکزی

فرسایش آبکندی، تهدیدی جدی در کمین جوامع بشری و محیط‌زیست است که با تمرکز جریان ایجاد می‌شود و متأثر از تغییرات پستی‌وبلندی، ویژگی‌های خاک و فعالیت‌های انسانی تشدید می‌یابد؛ ازاین‌رو در این پژوهش نوع فرایندهای آب‌شناختی مؤثر بر تشکیل آبکند در مناطق خشک استان مرکزی و در دو منطقه‌ی آبکندی رباط‌ترک و پیک‌زرندیه بررسی و آستانه‌ی مساحت-شیب در این دو منطقه تعیین شد. پس از برداشت مشخصات ریخت‌سنجی آبکند...

full text

بررسی روابط آستانه شیب-مساحت و حجم فرسایش آبکندی با استفاده از gis، حوضه آبخیز بدره، استان ایلام

فرسایش آبکندی در ایران نیز به دلیل شرایط مختلف حاکم بر نقاط متفاوت گستره زیادی را به خود اختصاص داده و مطالعه ویژگیهای مختلف آن به خصوص تولید رسوب ناشی از آنها بسیار حائز اهمیت است .در این تحقیق با توجه به اهمیت فرسایش آبکندی در حوضه آبخیز بدره واقع در استان ایلام، رابطه بین رسوب‏دهی فرسایش آبکندی با خصوصیات حوضه زهکشی آبکندها، خصوصیات زمین‏شناسی و خاکشناسی، کاربری اراضی و خصوصیات اقلیمی حوضه م...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  1- 9

publication date 2014-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023